Αδιαμφισβήτητα η περίοδος μίας εγκυμοσύνης είναι η πιο ευαίσθητη φάση για μία γυναίκα. Βιώνει μεγάλες αλλαγές σε όλα τα επίπεδα – σώμα, ορμόνες, ψυχική διάθεση, καθημερινή λειτουργικότητα, εργασιακά – και καλείται να πάρει αποφάσεις και να προσαρμοστεί σε όλα αυτά μέσα σε μικρό διάστημα.
Οι περισσότερες γυναίκες βιώνουν ευτυχία για αυτό το χαρμόσυνο γεγονός που ακολουθεί, αλλά δεν είναι καθόλου σπάνιο, στο πλαίσιο αυτής της πολύπλευρης πίεσης, πολλές γυναίκες να βιώνουν έντονο άγχος, φοβίες ακόμη και μία φάση μελαγχολίας και θλίψης. Η διάθεση της γυναίκας έχει συχνά μεταπτώσεις και έχοντας κατά νου ότι και το έμβρυο συμμετέχει με τον τρόπο του σε όλα όσα περιβάλλουν την μέλλουσα μητέρα και αφουγκράζεται την έντονη νευρικότητα ή το έντονο άγχος της καθίσταται πολύ σημαντικό η μέλλουσα μητέρα να έχει την υποστήριξη και κατανόηση που χρειάζεται είτε από τον περίγυρο της είτε από έναν ειδικό.
Το μεταγεννητικό στάδιο, η λοχεία όπως τείνουμε να λέμε, είναι οι πρώτες 40 (σαράντα) ημέρες από τον τοκετό και θεωρούνται εξίσου κρίσιμες με την περίοδο κύησης. Είναι πολλές οι γυναίκες που είναι προετοιμασμένες γι’ αυτό και νιώθουν χαρούμενες και έτοιμες που πηγαίνουν σπίτι και θα ανοίξει για αυτές και τους συντρόφους τους ένας νέος κύκλος· ο πιο σημαντικός μέχρι τώρα.
Πολλές όμως από τις νέες μητέρες, ιδίως στο πρώτο παιδί, νιώθουν ευάλωτες και σκέφτονται το πόσο μεγάλη μετάβαση είναι αυτή η νέα φάση, ποιες οι νέες τους ευθύνες και κυρίως τι πρέπει να καταφέρουν. Υπερπροσδοκούν από τον εαυτό τους και απαιτούν τις «τέλειες» επιδόσεις, μη δίνοντας πίστωση χρόνου στον εαυτό τους. Αυτή η υπερπροσδοκία και επιτάχυνση σε συνδυασμό με την αυπνία του πρώτου διαστήματος και την ελλιπή υποστήριξη είναι που κατηγορούνται επιστημονικά, μεταξύ άλλων παραγόντων, για την εκδήλωση άγχους, φόβου και θλίψης.
Η υποστήριξη μίας λεχώνας κρίνεται απαραίτητη από το περιβάλλον της, με έναν συμμετοχικό – συνυπεύθυνο πατέρα πρωτίστως, και από έναν ειδικό, αν χρειαστεί. Η νέα μητέρα πρέπει να έχει κατά νου ότι περνάνε πολλά από το χέρι της, σε επίπεδο πρόληψης και διαχείρισης, και δεν είναι έρμαιο των ορμονών της.
Ούσα Ψυχολόγος μίας γυναικολογικής κλινικής καθημερινά έρχομαι σε επαφή με πολλές εγκυμονούσες με δύσκολη ή μη κύηση, επίτοκες και λεχώνες. Παρατηρώ ότι κυριαρχεί ο μύθος ότι η Επιλόχεια Κατάθλιψη θα «βρει» κάθε λεχώνα. Σε καμία περίπτωση δεν είναι έτσι.
Η Επιλόχεια Κατάθλιψη είναι μία ψυχική διαταραχή, συγκαταλέγεται στις διαταραχές της διάθεσης, και θεωρείται επίπονη και επίμονη. Η διάγνωση της μπορεί να γίνει μόνο από ψυχολόγο ή ψυχίατρο και σίγουρα λίγη ευσυγκινησία και λίγο άγχος δεν συνεπάγεται κατάθλιψη. Η Επιλόχεια Κατάθλιψη πλήττει το 15% των λεχωίδων και πρέπει να υπάρξει ένας συνδυασμός συμπτωμάτων για ένα σεβαστό χρονικό διάστημα ώστε να δοθεί η σωστή διάγνωση. Συνήθως εμφανίζεται μέσα στο πρώτο εξάμηνο μετά τον τοκετό και σε λίγες περιπτώσεις μέχρι και ένα χρόνο μετά.
Ορισμένα συνήθη συμπτώματα Επιλόχειας Κατάθλιψης τα οποία θα πρέπει να σας κινητοποιήσουν, εφόσον εμφανιστούν είναι:
Ανηδονία (πράγματα που παλιά σας ευχαριστούσαν, δεν φαντάζουν πια ενδιαφέροντα)
Έντονο άγχος
Καταθλιπτική διάθεση
Δυσκολία λήψης αποφάσεων
Δυσκολία συγκέντρωσης
Διαταραχές Όρεξης
Διαταραχές Ύπνου
Αίσθημα απόγνωσης
Αίσθημα αναξιότητας
Κοινωνική απομόνωση
Άρνηση – εχθρότητα προς μωρό ή αγαπημένα πρόσωπα
Αυτοκτονικός Ιδεασμός
